E- Ticaret ile klasik ticareti ayırt eden en büyük faktör satışın klasik mağaza veya dükkandan değil internet üzerinden yapılmasıdır. Diğer tüm ticari gereksinimler aynı şekilde geçerli olup sunduğunuz hizmet veya ürünlere göre şekillenir. E- ticaret klasik ticaretten daha kolay bir iş değildir. Ama işi kolaylaştıran imkanlar sağlar.
E- ticaretin tabi klasik ticarete göre getirdiği farklı avantajları var. Örnek olarak hiçbir şekilde bir yere bir bölgeye bağlı ve bağımlı değilsiniz. İnternet üzerinden satış yapmak tüm dünyaya satış yapabilme imkânı tanıyor bize. Her E- ticaret kuruluşu dünya çapında satış kurgusu kurma mecburiyetinde de değil. Ama mahalleden çıkıp ülke çapında satış yapabilmeniz bile size büyük bir avantaj sağlamaktadır.
AVM dönemi kapanıyor - E Pazaryeri Alışveriş Merkezleri açılıyor
Günümüzde elektronik ticaretin önemini hepimiz çok daha derin şekilde anladık. Yaşanan kısıtlamalardan dolayı fiziksel olarak AVM'lerden uzak durmaya çalışıp daha çok İnternetten alışveriş yapmayı tercih ettik. AVM'lerin yoğunluğu ve müşterilerin fiziksel olarak alışverişe çıkamaması kendini hissettirmeye başladı ve şimdiden Türkiye'de ilk kez bir AVM kepenk indirmek zorunda kaldı. Kısıtlama süreci uzadıkça birçok marka ve işletme için AVM 'de yüksek kira bedeli ödemek ve fiziki olarak müşteri beklemek bir işkence haline gelip dükkanlarını kapatmak zorunda kaldı ve hatta yabancı markalar bile ülkemizden ayrılma kararı aldı.
İlk değişim E-Ticaret Sitesi
Değişimi önceden anlayan ve kendi E- ticaret sitesini, kısacası ürün ve hizmetlerini pazarlayabileceği, ödemelerini online alabileceği ve müşteri ilişkilerini İnternet üzerinden kurabileceği bir site ile piyasada yerlerini aldılar.Tek ürünlük E- ticaret sitelerinden geniş çaplı ürün yelpazesi olan online alışveriş mağazaları oluştu. Web sitesinde artık sadece tanıtım değil aynı zamanda aktif satış ile büyük cirolar elde eden firmalar binleri aştı.
E-Pazaryeri başlangıçları
İnsanlar butik veya tek markadan alışveriş yapmak yerine ürünleri ve hizmetleri karşılaştırabileceği, en uygun fiyata en iyi hizmeti almak için araştırma yapabileceği alanlar aramaktadırlar. Bu alanlar eskiden AVM 'ler olup daha sonra Google Arama Motoru üzerinden bizzat tek tek ve uzun süren araştırmalar ile yapılıyordu. Türkiye'de öncü olan siteler Gittigidiyor, Trendyol, Hepsiburada ve N11.com olup birçok şirketin ürünlerini iç piyasaya satabilmeleri için E-Pazaryeri siteleri oluşturdu. Bunların da uluslararası öncüleri Amazon.com, Ebay ve AliExpress olmuştur. Trend o kadar ileri gidiyor ki artık iç piyasada değil Türk markaları kolayca yabancı E-Pazaryerleri üzerinden ihracat yapıyor ve birebir hizmet ve ürünlerini yurtdışına da pazarlayabiliyor. Sonuç itibariye son tüketici bu platformlarda önceden AVM 'de olduğu gibi birçok mağazanın sunduğu ürünleri inceleyebiliyor ve fiyatları da karşılaştırma fırsatı buluyor.
E-AVM dönemi başlıyor
AVM 'lerin ilk kurulduğu zamanlarda sadece İstanbul'da 200 üzeri AVM olacağına belki kimse inanmamıştı. Ama ardı ardına kurulan dev AVM 'ler ve içinde yer alan markaların yoğun talebi karşılaması ve bu AVM 'leri bir eğlence merkezine dönüştürmesi yükselen ekonominin trendi olarak görülüyordu. Bugün için fiziksel alışverişin gerilediği ve özellikle Y ve Z kuşağın yoğun olarak alışverişini İnternetten yapması ileriki dönemlerde binlerce E-AVM ve E-Pazaryeri açılacağını gösteriyor.
E-AVM aynı ürün grubundan birçok markayı barındıran veya birçok farklı ürün grubundan farklı markalar içeren online alışveriş sitesine verilen isimdir. Markalar bu sayfalardan hizmet ve ürünlerini satarken site işletmesi ile ufak bir miktarda kârlarını paylaşabiliyor veya aylık yıllık bir aidat ile kendine mağaza kiralayabiliyor. Maliyetleri fiziksel AVM 'ler ile mukayese edildiğinde inanılmaz ucuz olan bu sanal mağazaların tercih edilmesi yakında çok daha fazla E-AVM açılacağının işareti olarak görüyorum.
E-Ticarete başlamak için
Eğer klasik ticaretinizi E-ticarete dönüştürmek istiyorsanız veya yeni bir ticari faaliyete başlıyorsanız işinizin planını iyi yapmalısınız. E-ticaretin getireceği yenilikçi avantajlar ile bir takım farklı prosedürler ile karşı karşıya kalacaksınız. Bunlardan biri de depo, ulaşım ve iade sorumluluğu. Alıcı ürünleri fiziksel olarak satın aldıktan sonra ancak dokunabileceği için iade ihtimali de yükselmektedir.
Satış kanalı seçimi
E ticaret faaliyetinize nereden başlamak istediğinize karar verin. Örnek olarak sosyal medya kanallarını daha çok kullanmak istiyorsanız kurgunuzu buna uygun kurabilirsiniz. Eğer E- Pazaryeri kullanmayı planlıyorsanız bunun avantajlarını ve dezavantajlarını da gözden geçirin. Örnek olarak ödeyeceğiniz komisyonları düşünmeniz ve ona göre fiyatlandırma yapmanız şart olacaktır.
Bana göre en doğru yol satış kanallarını mümkün oldukça çoğaltmak olur. Bunun için başta kendi E-Ticaret web sitenizden yol almanız en doğru karar olacaktır. E-ticaret siteniz üzerinden yaşayacağınız ve öğreneceğiz süreç size diğer satış kanalları için ışık tutacaktır. Özellikle müşteri ile birebir temas halinde olmanızı sağlayıp, alacağınız geri dönüşleri daha iyi değerlendirebilecek ve kendinizi doğru geliştirebileceksiniz. Sosyal medya kanallarını bir reklam aracı olarak göz ardı etmeden hem tanıtım hem pazarlama yolu için kullanmanızı tavsiye ederim. Bu süreçleri geçtikten sonra E-pazaryerleri ile ilk önce yurtiçi sonra yurt dışı hamlelerinizi atabilirsiniz.
Klasik ticaretten e-ticarete geçiş alışma açısından zor olsa da ticaretin getireceği zorlukları bilmeniz size hız kazandıracaktır. Yeni ticarete e-ticaret ile atılanların yenilenme ihtiyacı olmayıp gelişme ihtiyacı daha yüksek olacaktır. Sağlıklı bir büyüme için kendinize mutlaka uzun, orta ve kısa vadeli bir plan yapın. Kârlılığınız satacağınız ürün veya hizmete göre değişebileceği için en az bir yıllık bir tablo ile yola çıkın. Hatta bütçeniz el veriyorsa 5 yıllık plan yapmanızı tavsiye ederim. Çok hızlı büyüme ile karşı karşıya kalırsanız ve sizi aşan prosedürler ile başa çıkmak zorunda kalırsanız ekibinize profesyonel insanlar katmayı da ihmal etmeyin.
Son olarak başlamak için çok beklemeyin! Başlamak için en doğru zaman her zaman şimdidir.
Takipte kalın, geleceğe yaklaşın!
Ahmet Ataner Şapçı
Bilişim Uzmanı